Ontwaakreacties luchtvaart beter voorspeld met relatieve dosismaat

Redactie, 31 januari 2014

In een artikel in JASA geven auteurs Fidell e.a. uit Californië hun visie op het voorspellen van ontwaakreacties door vliegtuiggeluid.

Het evalueren van ontwaakreacties of slaapverstoring door vliegtuiglawaai is problematisch om verschillende redenen. De huidige evaluatiemethoden zijn volgens de auteurs gebaseerd op dun bewijs en op een beperkt inzicht in de oorzaken.

Voorspellingen van de prevalentie van ontwaakreacties zijn momenteel gebaseerd op de absolute waarde van de SEL (sound exposure level) binnen de woning. De gebruikte relaties geven geen verklaring voor de grote variabiliteit in de dosis - responsrelaties. De relaties zijn ook niet bruikbaar om verschillen tussen luchthavens te verklaren.  En tenslotte verschillen de voorspelde ontwaakreacties niet significant van de waarde "nul", zelfs over een grote SEL bandbreedte, hetgeen blijkt uit de figuur hieronder.

FIG. 4. (Color online) The upper bound of the 95% confidence interval of predicted awakening rates includes zero over most of the range of a regression-based dosage-response relationship.

Zelfs in combinatie met extra elementen in de voorspellingsmodellen, zoals het uur van de nacht en veronderstelde individuele verschillen tussen de "gevoeligheid voor ontwaken", zijn de voorspellingen op basis van de SEL beperkt zinvol. Bovendien worden de voorspellingen gemakkelijk verkeerd toegepast en geïnterpreteerd.

Schalen in eenheden van de standaard afwijking

De kans op ontwaken heeft een betere relatie als de SEL worden geschaald in eenheden van de standaard afwijking, hetgeen de auteurs aantonen met onderstaande figuur 7, op basis van gegevens van 3 luchthavens.

FIG. 7. Probability that an indoor aircraft SEL, scaled in units of standard deviates, will awaken an habituated sleeper.

Tenslotte stellen de auteurs van het artikel dat zelfselectie van de bevolking in relatie tot de persoonlijke tolerantie van nachtelijk lawaai en gewenning daaraan, een bruikbare verklaring voor de verschillen in ontwaakkansen bij ongelijksoortige luchthavens geeft.

Bron: J. Acoust. Soc. Am. 134 (5), November 2013, Aircraft noise-induced awakenings are more reasonably predicted from relative than from absolute sound exposure levels, Sanford Fidell e.a.