Minister: "Fors minder geluidsoverlast door AWACS" (Geluidnieuws, mei 2013)

De geluidsoverlast in Zuid-Limburg door AWACS-vliegtuigen van de NAVO-basis in het Duitse Geilenkirchen in Zuid-Limburg is met 35% gereduceerd, zo blijkt uit geluidmetingen. Minister van Defensie Jeanine Hennis-Plasschaert en staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu Wilma Mansveld hebben dit resultaat op 3 april 2013 aan de Tweede Kamer gemeld.

Redactie: De metingen zijn uitgevoerd nav. de motie Neppérus en Samsom van 3 maart 2009 (Lees hier het eerdere artikel over die motie) en een aanvullende motie Jansen c.s. (Kamerstuk 32 123 XI, nr. 69). Met die laatste motie heeft de Tweede Kamer nogmaals aangedrongen op het bereiken van de geluidsreductie in 2012.

Nr. 69 MOTIE VAN HET LID JANSEN C.S.

Voorgesteld 19 mei 2010

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende, dat:

sinds 2007 materieel geen voortgang geboekt is bij het terugdringen van de overlast vanaf vliegbasis Geilenkirchen;
het aantal vluchten in 2009 zelfs gestegen is;
nog altijd circa 40.000 mensen in Zuid-Limburg ernstige overlast ondervinden;
de Kamer bij herhaling, via de moties De Wit c.s. (31 200-XI, nr. 71), Neppérus/Koopmans (31 700-XI, nr. 78) en Neppérus-Samsom (31 700-XI, nr. 78) heeft uitgesproken dat er op dit dossier geen sprake meer kan zijn van een inspanningsverplichting, maar van een resultaatverplichting;
er serieuze interesse is vanuit andere NAVO-landen om de AWACS-vluchten over te nemen, maar de daadwerkelijke overplaatsing keer op keer uitgesteld wordt;

van mening, dat de voorstellen van de staatssecretaris van Defensie d.d. 13 april 2010 onvoldoende zekerheid opleveren dat de doelstelling van de motie 31 700, nr. 78, tijdig gerealiseerd wordt;

verzoekt de regering om in het eerstvolgende NAPMO-overleg te melden dat Nederland, indien het uitplaatsen van vluchten niet leidt tot een geluidsreductie van 35% in 2012, per 1 januari 2012 zal overgaan tot het inroepen van de binnenvliegregeling;

verzoekt de regering voorbereidingen te treffen om per 1 januari 2012 op grond van artikel 1, tweede lid, van de NAVO-binnenvliegregeling – behoudens crisissituaties – voorwaarden te kunnen stellen aan het vliegen met AWACS-vliegtuigen boven Nederlands grondgebied, zodanig dat een geluidsreductie van 35% bereikt wordt ten opzichte van het aantal toegestane vliegbewegingen in 2009 (3600),

en gaat over tot de orde van de dag.

Op 13 van de 16 meetpunten werd in 2012 ruim 35% minder geluid gemeten dan in 2008 (na correctie van de aantallen, zie hieronder, redactie). Ook de geluidsoverlast zou voor veel omwonenden van de NAVO-basis zijn verminderd. Begin 2012 meldde de toenmalige Defensieminister Hans Hillen al dat de vliegtuigen 35% minder geluidsoverlast veroorzaakten. Dat kwam door meer simulators in te zetten voor trainingsvluchten, de wijziging van aanvliegroutes en door gebruik te maken van andere vliegvelden.

Middels het Voorstel validatieprocedure geluidreductie is de Tweede Kamer geïnformeerd dat de reductie van 35% uitgelegd wordt als de reductie in de geluidbelasting die zou optreden indien 35% minder vliegbewegingen per jaar plaats zouden vinden ten opzichte van het maximale aantal van 3.600 bewegingen uitgaande van de verdeling over vliegtuigtypes, vliegprocedures en vliegtijden in 2008. Dit komt neer op 2.340 in plaats van 3.600 vliegbewegingen met dezelfde verdeling over vliegtuigtypes, vliegprocedures en vliegtijden.

(Redactie: Dit komt volgens een snelle berekening overeen met een geluidreductie van 1,8 dB. Volgens het NLR staat dit gelijk aan een reductie van 3,74 Ke. Overigens bedroeg het aantal vluchten in 2008 slechts 2840. Om de reductie aan te tonen zijn de meetresultaten van 2008 door het NLR dus eerst gecorrigeerd naar het maximum 3600 vluchten. De feitelijke reductie tussen 2012 en 2008 is dus lager. Verder is slechts gebruik gemaakt van een deel van de meetpunten van Geluidsnet, zie ook dit artikel in Geluidnieuws. Toen werd gesteld door het NLR dat door de tekortkomingen van het meetsysteem sommige metingen tot 4 dB(A) kunnen afwijken van het werkelijke geluidsniveau, maar omdat het hier om een relatief groot aantal metingen gaat, verwacht mag worden dat de afwijkingen uitgemiddeld zullen worden)

Vorig jaar daalde het aantal klachten over AWACS-toestellen overigens al met 23% ten opzichte van 2011. In 2012 klaagden 287 mensen gezamenlijk 14.861 keer over onder meer herrie, stank, kerosine-uitstoot en laagvliegen.

De AWACS-toestellen bewaken het NAVO-luchtruim, maar ze zijn bijvoorbeeld ook in Libië ingezet. Momenteel vliegen ze boven Afghanistan ter bescherming van de grondtroepen en het luchtruim. Met de inzet wordt de reactietijd tijdens incidenten in Afghanistan aanzienlijk verkort. AWACS-toestellen worden overigens ook regelmatig ingezet om het luchtruim te bewaken bij bijzondere evenementen, zoals in 2012 tijdens het Europees Kampioenschap voetbal.