Het geluid van Amsterdam: soundscape en website

Amsterdam Museum, maart 2013

Vanaf 27 maart is het schilderij van de Dam van Breitner, dat de afgelopen maanden in het Stedelijk Museum heeft gehangen, weer terug in het Amsterdam Museum. En nu met geluid! Voor dit schilderij uit ca. 1898 staat een installatie waarmee bezoekers kunnen luisteren naar de geluiden die eind 19de eeuw of in de jaren '30 van de 20ste eeuw geklonken hebben op de Dam. Concreet hebben we als uitgangspunt gekozen voor de jaartallen 1895, 1935 en 2012.

Breitner - De Dam (ca. 1898)

Samen met onderzoekers van de Universiteit van Maastricht keken we goed naar dit werk van Breitner. Welke geluiden zou je horen als je midden in het schilderij zou staan? Paarden, de paardentram, koetsen, karren, venters, voetstappen, het (niet zichtbare) carillon van het Paleis. Er zullen voetstappen geklonken hebben en soms de ratel van de vuilniswagen.

Voor de jaren '30 was een ets van Willem Frederik Dupont het uitgangspunt. De paardentram heeft plaatsgemaakt voor de elektrische tram. Er rijden auto’s. Uit de ramen zal het geluid van radio’s en grammofoons geklonken hebben. Deze twee ‘soundscapes’ zijn interactief. Ook is het geluid van de Dam van nu opgenomen. Dat is niet interactief, want het afzonderlijk opnemen van alle stadsgeluiden is niet mogelijk.

Al kijkend spelen met het verleden van de Dam kan sinds een tijdje online op de mooie website De Dam als plaats van herinnering. Ongeveer 800 foto’s uit verschillende collecties tonen de objecten, standpunten, gebruikers en gebeurtenissen van de Dam. Het plein is al eeuwenlang het middelpunt van de stad, toneel van het dagelijks leven en van uitzonderlijke evenementen. Dankzij culturele producten als de geluidsinstallatie in het Amsterdam Museum en de website over de Dam zijn er weer wat lagen in de geschiedenis van deze plek te ontdekken.

Bron: Museum Amsterdam