Verslag 14e conferentie over Laagfrequent Geluid en Trillingen

Carel Ostendorf, Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs, 20 juni 2010

Aalborg - rustig straatjeDe 14e conferentie over laagfrequent geluid en trillingen werd gehouden van 9 tot en met 11 juni in Aalborg, Denemarken. Aalborg is één van de vaste gastheren voor deze kleinschalige conferentie. De eerste conferentie in 1980 was in Aalborg en verder was de conferentie ook te gast in 2000 en nu in 2010. Initiator en organisator Geoff Leventhal vertelde de deelnemers om Aalborg alvast te noteren als locatie voor het jaar 2020. Lokale organisator Christian Pedersen van de akoestische faculteit van de universiteit van Aalborg vertelde dat 50 deelnemers en 15 partners zich hadden ingeschreven voor de conferentie en dat zij afkomstig waren uit 14 verschillende landen. Veel deelnemers uit Japan (13) hetgeen logisch is na de succesvolle conferentie in 2008 in Japan en natuurlijk een relatief groot aantal Denen die een thuiswedstrijd speelden. De enige Nederlander was Carel Ostendorf van Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs. De grote Internoise conferentie in Lissabon in de week erna bleek een geduchte concurrent en zorgde ervoor dat veel potentiële deelnemers moesten kiezen tussen beide conferenties.

Windbollen

In het totaal zijn 32 lezingen gegeven waarvan 16 op de eerste dag, 8 op de tweede en 8 op de derde dag. Een kleine greep uit het aanbod. De heer Masayuki Shimura (Civil Engineering & Eco-Technology Consultants, Japan) ging in op de rol die wind kan spelen bij het uitvoeren van metingen naar laagfrequent geluid in de buitenlucht. Met name in het gebied onder de 20 Hz blijken (ook grote) windbollen te weinig effectief en zelfs bij al relatief lage windsnelheden kan windgeruis zorgen voor stoorlawaai. Shimura streeft naar de ontwikkeling van een gecombineerde LFG opnemer die naast geluid ook de windsnelheid meet zodat automatisch gecorrigeerd kan worden voor de invloed van de wind. Geoff Leventhal suggereerde het gebruik van de Microflown die de heer Shimura echter niet kende. Althans dat leek uit zijn reactie maar het kan ook te maken hebben gehad met zijn gebrekkige kennis van het Engels.

Klachten

Bijzonder was ook de bijdrage van Chichwen Li uit Taiwan (Environment Protection Administration) die vertelde over het Taiwanese protocol over de afhandeling van klachten over laagfrequent geluid. Taiwan heeft een “hotline” die 24 uur per dag bereikbaar is. De klachten worden centraal geregistreerd maar vervolgens door lokale mensen opgevolgd. Vanaf 2005 heeft Taiwan al specifieke eisen voor LFG in dB(A) voor het frequentiegebied tussen 20 en 200 Hz. De eisen zijn verder afhankelijk van de locatie en het type bron. Voor het meetvoorschrift hebben de Taiwanezen gekeken naar Nederland en Duitsland. De heer Li vertelde en passant ook over zijn land en hoe geweldig het was om daar te mogen leven.

akoestisch laboratorium Universiteit AalborgMeetpositie in een ruimte

De afgelopen jaren zijn verschillende onderzoeken uitgevoerd naar de beste positie om LFG metingen uit te voeren. David Oliva (van oorsprong Spaans maar nu werkend voor het Finse instituut voor werk en gezondheid) voegde daar de resultaten van een Fins onderzoek aan toe. De Finnen hebben gemerkt dat de invloed van meubels in een ruimte groot is. Veel proeven zijn gedaan in een lege ruimte of een laboratorium zonder meubels en geven daardoor volgens Oliva niet altijd het juiste beeld. Hij opperde dat de metingen moeten worden uitgevoerd op de plaats waar de bewoners de meeste hinder ondervinden. Dat leidde tot de nodige discussies over de vraag of gehinderden überhaupt wel in staat zijn om zo’n positie aan te wijzen. Als men eenmaal gehinderd is, dan is de objectiviteit ver te zoeken was een duidelijke menig van een aantal aanwezigen.

Osprey

Geoff Leventhal waarschuwde zijn gehoor voor de komst van een geheel nieuwe bron van LFG die duizenden mensen mogelijk kan beïnvloeden. Hij bedoelde hiermee een nieuw type vliegtuig, de Osprey V22. Een vliegtuig met enorme rotorbladen dat er voor zorgt dat verticaal kan worden opgestegen. NASA is al bezig met onderzoek. Geoff heeft samen met een aantal deskundigen een onderzoeksvoorstel opgesteld maar het is nog niet tot uitvoering gekomen.

Gezondheid van mens en dier

Mariana Alves-Pereira deed op haar bevlogen wijze verslag van een follow-up over de invloed van langdurende LFG blootstelling op de gezondheid van mens en dier. Een Portugese paarden- en stierenfokker woont in de directe nabijheid van een windmolenpark. Het aantal dieren met specifieke gezondheidsklachten als gevolg van LFG (adervernauwing, verhoogde niveaus stresshormonen) was opvallend groot. Deze symptomen waren ook aanwezig bij de familie die verder ook geestelijk leden onder de gevolgen van LFG. Verder bleek een relatief groot aantal paarden te leiden aan een bijzondere hoefziekte die zeer ongebruikelijk was onder het ras en zich nog nooit had voorgedaan voordat de windmolens waren geplaatst.

De bijdrage van Mariana en haar rechtstreekse verbanden tussen LFG en gezondheid zorgde voor veel discussie. De cases die zij bespreekt, gaan vaak over kleine aantallen mensen en stuiten dan ook vaak op de nodige scepsis.

Zwaartekrachtgolven

Tijdens de tweede dag was er een opmerkelijke bijdrage van Federico Paoletti van het Europese Observatorium voor de zwaartekracht. In dit instituut in de buurt van Pisa ligt een installatie om zwaartekrachtgolven te meten. Het gaat hierbij om lengteverschillen van 10-18m over een afstand van 3 kilometer. Het zal duidelijk zijn dat trillingen hier ongewenst zijn. Het instituut heeft dan ook zeer speciale trillingsreducerende maatregelen ontwikkeld in de vorm van pendules waarin een combinatie van actieve en passieve trillingsisolatie is toegepast. Het voert te ver om hier de werking van de pendules uit de doeken te doen maar het systeem zorgt ervoor dat ze tot 10-19 m kunnen meten. In het totaal zijn 10 van deze systemen gebruikt. De totale kosten voor het centrum bedragen €100 miljoen! Vooralsnog lijkt commerciële toepassing van de pendules daardoor nog een droom.

Wife Acceptance Factor

De heer Sofus Birkedal Nielsen van de universiteit van Aalborg vertelde over het akoestische correctiesysteem dat de universiteit heeft ontwikkeld om problemen met een boemerige bas in een rechthoekige ruimte op te lossen. Het systeem heet CABS en tijdens een demonstratie op de universiteit bleek het heel goed te werken. Het systeem maakt gebruik van twee extra luidsprekers die door middel van antigeluid de staande golven in de ruimte corrigeren. Het systeem hoeft maar één keer ingeregeld te worden zolang de opstelling in de ruimte niet veranderd wordt. Tijdens de demo vroeg Federico Paoletti of bij de ontwikkeling rekening was gehouden met WAF. Vragend gingen de wenkbrauwen van de ontwikkelaars omhoog. WAF? Dit staat voor Wife Acceptance Factor. Welke vrouw wordt gelukkig van twee extra boxen in de kamer als de twee oorspronkelijke boxen eigenlijk al veel te groot zijn en veel te prominent aanwezig in de ruimte? Juist, daar hadden de knappe koppen geen oplossing voor.

In de middag van de tweede dag was er ruimte voor ontspanning in de vorm van een bezoek aan de akoestische laboratoria van de universiteit van Aalborg en een bezoek aan het Vikingmuseum Lindholm Høje. Met muziek van de Vikingen, het proeven van Viking eten en drinken (mede) en typische Vikingspelen als boogschieten, bijlwerpen en botgooien, werd geprobeerd de continue motregen te vergeten hoewel een aantal Australische deelnemers het niet konden laten te klagen over het weer. Vooral dat natte spul uit de lucht vonden ze erg hinderlijk.

Trillingen

De derde dag begon met een sessie over trillingen. Carel Ostendorf (Cauberg-Huygen) vertelde over de resultaten van het vergelijkend trillingsonderzoek waarin 5 typen in Nederland veel gebruikte trillingsmeters met elkaar zijn vergeleken in een praktijktest.

Vervolgens ging Medhi Setareh (Virginia Tech USA) in op trillingen ten gevolge van lopen op vloeren. Setareh was niet bekend met de SBR publicatie op dit gebied maar had wel een uitgebreide vergelijking gemaakt van verschillende normen op dit gebied. In zijn tweede presentatie vertelde hij over een bijzonder gebouwontwerp (een kantoorgebouw) waarin een grote vrije overspanning was opgenomen die maar aan 1 zijde werd ondersteund. Ook hier was uitgebreid onderzoek gedaan naar de invloed van lopen. Opvallend was dat het “in de maat lopen” van kantoorpersoneel nauwelijks voor schijnt te komen. Men had hiertoe het loopgedrag van het personeel gedurende de nodige tijd gevolgd. In de berekeningen van de gebouwconstructie was dan uiteindelijk alleen gerekend met de aanstoting door één persoon. Het ontwerp van het gebouw is zodanig aangepast dat er geen extra trillingsdempers nodig waren.

De laatste presentatie was voor Christian Pedersen van de universiteit van Aalborg. Hij vertelde over onderzoek naar laagfrequent geluid als gevolg van windturbines. Hierbij was niet alleen gebruik gemaakt van gegevens uit Denemarken maar ook van de vele Nederlandse metingen. Het blijkt dat de toename van het aandeel laagfrequent geluid groter is dan de toename van het totale geluidniveau in dB(A) bij een toename van het opgewekte vermogen.

Na een wat moeizame einddiscussie op vrijdagmiddag, sloot Geoff Leventhal de soepel verlopen conferentie af met de belofte dat de volgende conferentie in 2012 in Engeland zal worden gehouden. Geïnteresseerden kunnen via de website http://www.lf2010.org/ de proceedings bestellen die naast het traditionele boekwerk nu ook op CD zijn verschenen.

home...