Evaluatie 80 kilometerzones
Rijkswaterstaat, september 2007 (naar Tweede Kamer in juni 2008)
Vanaf 1 november 2005 geldt op vier trajecten van het autosnelwegnet nabij de grote steden een verlaagde maximumsnelheid van 80 km per uur. De snelheid wordt strikt gehandhaafd met trajectcontrole. Met de snelheidsverlaging wordt beoogd de verkeersemissies te verminderen en de lokale luchtkwaliteit te verbeteren.
Naar het functioneren van de maatregel op de betreffende lokaties is een uitgebreid evaluatie onderzoek ingesteld. Die evaluatie bevat een analyse van verkeerscijfers tot en met juni 2006, gemeten effecten ten aanzien van verkeersemissies, geluidhinder en verkeersveiligheid, alsmede resultaten van draagvlakonderzoek (Tweede Kamer, vergaderjaar 2005-2006, 30800 XII en 30300 A nr. 5).
Het meetprogramma voor luchtkwaliteit en geluid is doorgezet tot eind oktober 2006 zodat over een vol jaar na de invoering van de snelheidsmaatregel over een dataset met meetresultaten kan worden beschikt. Ook de verkeersgegevens zijn over deze periode nog gevolgd. De voorliggende rapportage bevat de analyse van de meetresultaten over de gehele meetperiode tot en met oktober 2006.
Geluidmetingen
Van juni 2005 tot november 2006 zijn door het laboratorium voor milieumonitoring van het RIVM vrijwel doorlopend geluidmetingen verricht bij de vier locaties. Het doel was om zowel voor als na de maatregel, een goed beeld van de geluidsituatie nabij en in de omgeving van de trajecten te verkrijgen.
De metingen zijn dag en nacht gedurende ruim een jaar vrijwel doorlopend uitgevoerd om een zo getrouw mogelijk beeld te verkrijgen.
Gemiddelde niveaus
De gemiddelde niveaus zijn op alle locaties na de maatregel van 1 november afgenomen. De afname bedraagt op alle locaties minder dan 1,3 dBA. Op de locaties Rotterdam en Voorburg was de relatieve snelheidsverlaging op de rijstroken met de sterkste geluidemissie groter dan in Amsterdam en Utrecht. Dit verklaart de sterkere afname van geluidniveaus op eerstgenoemde locaties. In Utrecht is de geluidemissie van met name de hoofdrijbanen nauwelijks afgenomen. Dit zou naar verwachting wel het geval zijn indien ook op de hoofdrijbanen de snelheid op 80 km/u (in plaats van 100 km per uur) zou worden gehandhaafd.
De gemiddelde (equivalente) geluidniveaus zijn van belang voor toetsing aan wettelijke normen.
Piekniveaus
In vergelijking met de gemiddelde geluidniveaus is er voor de maximale geluidniveaus die binnen elk uur zijn gemeten (pieken) een grotere afname gemeten. Bij Rotterdam en Voorburg zijn de maximale geluidniveaus met respectievelijk 2 en 2,5 dBA afgenomen. In Amsterdam en Utrecht was de afname respectievelijk 1 en 1,3 dBA. Deze sterkere afname van de piekniveaus houdt waarschijnlijk nauw verband met een gelijkmatiger verkeersstroom die door de snelheidsmaatregel wordt geïnduceerd. De piekniveaus hebben geen directe betekenis in wettelijke zin, maar kunnen wel van invloed zijn op hinderbeleving. In onderstaande tabel zijn de resultaten samengevat:
Bron: Evaluatie 80 km zones Eindrapportage 2007, Rijkswaterstaat, 6 september 2007