Ballastloos spoor lijkt vooral interessant voor druk bereden baanvakken waar de beschikbaarheid van het spoor momenteel zeer veel aandacht krijgt. Elke verstoring daar is er één te veel. Vanuit motieven op het gebied van onderhoud, kosten en beschikbaarheid zullen beslissingen over het toepassen van ballastloos spoor genomen moeten worden. Een randvoorwaarde daarbij is het geluidaspect. Het is maatschappelijk namelijk onaanvaardbaar als een nieuw gekozen spoorconstructie meer lawaai veroorzaakt dan de constructie die hij vervangt. Bij vervanging door spoor zonder ballast bestaat dan de nodige scepsis omdat deze spoorconstructie op grond van ervaringen in het verleden op dit punt geen goede reputatie heeft opgebouwd. Maar er is dus nieuwe hoop op dit punt. (foto ballastloos spoor: M+P)

Dat de kosten primair van belang zijn, zal niemand verbazen. Het betekent echter dat geluidoverlast een secundair onderwerp is. Daarom wordt er in het Innovatieplatform niet alleen door de akoestische bril gekeken. De ontwikkelingen rond het spoor worden gevolgd en op hun akoestische merites beschouwd. En als meerdere problemen tegelijk opgelost kunnen worden waarbij de kosten ook nog eens gunstig zijn, zijn zowel aanbieder als afnemer van innovaties spekkoper. Een goed voorbeeld hiervan is de stille stalen spoorbrug (ook ballastloos). Ook hier was het geluidaspect en de andere voordelen van ‘embedded rail’ belangrijke ontwerpcriteria maar waren kosten en onderhoudbaarheid doorslaggevend.

Het Innovatieplatform Rail van de Stichting Innonoise

Het doel van het Innovatieplatform is om de innovaties in de railbranche te stimuleren en te versnellen. Dit kan alleen als de zogenoemde ‘innovatieafnemer’ er nauw bij betrokken is c.q. deelnemer is. De bedoeling is dat de bijeenkomsten op korte termijn tot actie en dus tot business leiden. Daarom zullen er naar aanleiding van de bijeenkomst door een klein comité van deelnemers specifieke vragen van de ‘innovatieafnemers’ verzameld en bij de ‘innovatieaanbieders’ voorgelegd worden. Die kunnen, al dan niet in samenwerking, heel specifiek met hun voorstellen komen. Tijdens de bijeenkomsten leren de verschillende partijen elkaar kennen en weten elkaar later te vinden als dat opportuun is.

Bij het Innovatieplatform Rail zijn nu ruim 25 organisaties aangesloten. Van kennisinstituut en akoestisch adviesbureau tot aannemer, leverancier en infrabeheerder.

Meer informatie, zoals een verslag van de eerste bijeenkomst, gegevens van de deelnemende organisaties en persberichten zijn te vinden op de site van www.innonoise.nl, onder de knop ‘Platform Rail’. Ook contactpersonen zijn daar genoemd.

Constructie van de nieuwe spoorstaaf, SA 42. Kleiner, lichter, minder geluid, minder gietmassa maar nog niet sterk genoeg.

Ballastloos spoor stil? Een discussie met al een ruime geschiedenis. Het lijkt zo mooi. Eindelijk een nieuw spoorconcept wat ook voor de beperking van het spoorgeluid een goede bijdrage levert. Helaas ziet de huidige werkelijkheid er iets minder rooskleurig uit. Al de stukken ballastloos spoor die er op dit moment in Nederland liggen maken meer geluid dan het traditionele spoor met betonnen dwarsliggers. En wel zo'n 3 - 7 dB(A). Hoe kan het dan dat er toch zo vaak over stil ballastloos spoor wordt gepraat. In het verleden zijn proefnemeingen zoals bij Best gedaan in combinatie met -mini- geluidschermen. In totaal wordt het dan wel stiller, maar dat is natuurlijk geen eerlijke vergelijking. Ook bij het bestaande ballastspoor zijn geluidreducerende voorzieningen te treffen. Blijft over de verwachting dat het op basis van theorie stil zou moeten kunnen wezen. Hoewel dat dus al een jaar of 10 wordt geroepen is het tot op heden nog niet verwezenlijkt. De praktijk blijkt in deze toch weerbarstig te wezen. Een eerste goede testcase zal de HSL zuid zijn. Maar zolang het ook daar nog niet bewezen is dat ballastloos spoor even stil kan zijn als ballastspoor moeten we nog maar wat terughoudend zijn.

In een reactie van Jan van Willigenburg ("Ballastloos spoor stil?") wordt aangegeven dat het ballastloos spoor (BLS) tot nu toe nog niet bewezen stil is en dat we maar wat terughoudend moeten zijn.

Natuurlijk heeft hij met dat eerste gelijk. Het is nog niet bewezen stil. En toch was en is er alle reden om aan te nemen dat het stiller kan zijn.

De stille stalen brug is ook BLS en met die brug wordt bewezen dat met een goed concept, ontwerp èn uitvoering meer te bereiken is dan dat door de eeuwig nuchtere akoestici werd aangenomen. (Overigens is die brug ook niet significant stiller dan ballastspoor maar de sprong voorwaarts is toch 10 tot 15 dB(A).)

En bij de proef in Best is zoveel misgegaan dat het stilleggen van het innovatietraject nog steeds door alle betrokken partijen wordt betreurd.

En daarom ook is het thema 'ballastloos spoor stil en goedkoop?' gekozen voor de eerste bijeenkomst van het Innovatieplatform Rail.

Er heerst(e) namelijk een 'geloof' en er zijn feiten. En als die naast elkaar worden gezet, inclusief het voortschrijdende inzicht, dan blijken de aanwezige deskundigen het toch weer meer eens te zijn dan op basis van signalen werd verwacht.

En dat is eigenlijk ook niet gek want een goede evaluatie cq goede vergelijking van de stukken ballastloos spoor die er nu liggen is nog steeds niet gemaakt. Dus de uitkomst van de bijeenkomst pleit toch op zijn minst voor een gedegen evaluatie als een vervolg.

Een andere benadering is dat er steeds meer BLS komt. En àls het dan niet op zijn minst even stil is, ga je de capaciteit van het spoor beperken!

Kortom, alle reden om niet terughoudend te zijn maar er keihard tegenaan te gaan met een positieve houding.