Ministerie van Verkeer en Waterstaat, 29 oktober 2004
Op de rijkswegen 120 kilometer per uur waar het kan en 100 kilometer per uur waar het moet. Dat is het vertrekpunt voor het snelhedenbeleid, zo schrijft minister Karla Peijs in een brief aan de Tweede Kamer. Naar aanleiding van een debat met de Kamer in oktober 2003, is onderzocht waar mogelijk de snelheden konden worden aangepast.
Op tien trajecten in Nederland kan volgens het onderzoek onder bepaalde voorwaarden de maximumsnelheid worden verhoogd van 100 naar 120 kilometer per uur. Het gaat bijvoorbeeld om de A2 van knooppunt Ouderijn naar knooppunt Everdingen en de A4 knooppunt Burgerveen richting Leidschendam. De verhogingen van de snelheid zijn afhankelijk van akoestisch onderzoek per traject en de dekking van de kosten voor geluidsbeperkende maatregelen. Alhoewel de kosten per wegvak uiteenlopen wordt op basis van expert judgement een totaalinvestering van 200 miljoen Euro voorzien voor geluidsbeperkende maatregelen. Hierbij is uitgegaan van het voldoen aan de veelal vastgestelde hogere waarden voor de geluidhindergrens en een gemiddelde prijs van stil asfalt, geluidswallen en geluidsschermen. Voorwaarde is dat het voertuigpark een stuk schoner en stiller wordt.
Vooral de gevolgen van het verhogen van de snelheid voor de luchtkwaliteit spelen daarbij een rol. De uitspraken van de Raad van State onlangs in het kader van de Spoedwet wegverbreding strekken zich namelijk ook uit tot wijzigingen in de maximumsnelheid. De minister overweegt geen verhoging van de maximumsnelheid van 120 naar 130 km/u, omdat zij de consequenties voor de verkeersveiligheid, de (extra) uitstoot van luchtverontreinigende stoffen en de kosten voor extra geluidwerende maatregelen te groot acht.
De minister zal de Tweede Kamer hierover voor de zomer van volgend jaar verder informeren.
In
de tweede helft van 2005 voert de minister vanwege luchtkwaliteit op een aantal
trajecten een verlaging van de maximumsnelheid in. Het gaat daarbij om een
verlaging van 100 naar 80 kilometer per uur op de A10 West (knooppunt Nieuwe
Meer-Coentunnel), de A20 (Kleinpolderplein-Crooswijk) en de A12
(Utrechtsebaan-Voorburg richting Utrecht). Verder wordt op de A12 tussen
Oudenrijn en Lunetten in beide richtingen de snelheid verlaagd van 120 naar 100
kilometer per uur op de hoofdrijbaan en van 100 naar 80 kilometer per uur op de
parallelbanen. Tot slot wordt de snelheid op de A13 (Berkel en Rodenrijs - Delft
Noord) in beide richtingen van 120 naar 100 kilometer per uur verlaagd vanwege
een logische snelheidsopbouw tussen het Prins Clausplein en Overschie.
De winst in reductie van het absolute geluidsniveau is ca. 0,5 dB(A) en dus beperkt. Wel zal in lijn met de uitkomsten bij Overschie de piekbelasting in de nacht afnemen (uitschieters veroorzaakt door zeer snel rijdende voertuigen). Dit ten gevolge van de strikte handhaving ter plaatse.
EVO, de belangenorganisatie voor ondernemingen op het gebied van logistiek, steunt de voorstellen van de minsiter van Verkeer en Waterstaat om op een aantal wegvakken een snelheidsbeperking van 80 km/u in te stellen. De effecten op het milieu zijn gunstig en het tijdverlies is gering. EVO stelt dat in plaats van een snelheidslimiet ook de aanleg van een extra wegvak of wegverbreding een gunstig effect op de doorstroming en daarmee op het milieu heeft. EVO dringt bij het ministerie aan op meer onderzoek naar de mogelijkheden hiertoe.
In principe is EVO voorstander van dynamische snelheidsbeperking. Zo kan buiten de spits een hogere maximumsnelheid gelden. Voorwaarde daarvoor is dat het totaaleffect daarvan op het milieu niet ongunstig is. Als de maximumsnelheid niet flexibel gehanteerd wordt en dus 24 uur per dag geldt, is de milieubelasting beduidend minder. Het gereserveerde geld voor bijvoorbeeld geluidsschermen moet dan geïnvesteerd worden in het oplossen van knelpunten in infrastructuur en subsidiering van de aanschaf van stil transportmaterieel.
De wethouders Milieu van Amsterdam (Hester Maij, CDA) en Rotterdam (Wim van Sluis, Leefbaar Rotterdam) vinden dat er snel een snelheidslimiet van 80 km/uur moet komen op de Amsterdamse ring A10 en de Rotterdamse ruit. Dat blijkt uit het rapport 'Snelheid geboden' dat Milieudefensie vandaag uitbrengt. Milieudefensie vindt het stuitend dat het kabinet, tweeënhalf jaar na de succesvolle introductie van de 80 km-maatregel op de A13-Overschie, nog steeds draalt om op andere stadssnelwegen hetzelfde te doen. De milieuorganisatie pleit voor een gezondheidskordon van 80 km/uur in en rond de vier grote steden, aangevuld met enkele stadssnelwegen elders.
Joris Wijnhoven, campagneleider verkeer bij Milieudefensie: 'Medio 2004 zou minister Peijs voor een mager aantal van acht wegdelen hebben onderzocht of de 80 km-maatregel daar ook komt. Het is al bijna november en er ligt nog niks. Volgens de pas bekend geworden satellietbeelden van stikstofdioxide-uitstoot is vooral in de vier grote steden de luchtkwaliteit slecht voor de volksgezondheid. Dan moet je niet tot Sint Juttemis wachten en onderzoek op onderzoek stapelen, maar direct overal die maximum snelheid invoeren. Dat is wel zo duidelijk voor de automobilist en wel zo gezond voor de inwoners.'
Aan het rapport `Snelheid geboden, 80 de limiet op de stadssnelweg' leverden tientallen wethouders, professoren, adviseurs, maatschappelijke organisaties en bewonersgroepen een bijdrage. Hester Maij stelt, namens de gemeente Amsterdam: 'Amsterdammers hebben er recht op.' Volgens Wim van Sluis 'kan Rotterdam niet zonder.' Joris Wijnhoven zegt dat 'die 80km-maatregel alleen maar voordelen heeft: minder luchtvervuiling, minder lawaai, minder energieverbruik, minder ongelukken, minder files. Lokale overheden willen veel verder gaan dan de Rijksoverheid. Bij sommige bewonersgroepen langs de snelweg is het geloof in de Rijksoverheid zelfs al bijna tot het nulpunt gedaald.'
Volgens Milieudefensie laten die satellietbeelden zien dat Nederland de meest ongezonde lucht van heeft van de Europese Unie. Dat komt volgens de organisatie vooral door de enorme hoeveelheid vracht- en personenverkeer en het aantal auto's per vierkante kilometer in de randstad. Door de 80 km-maatregel daalt de luchtvervuiling door het verkeer op de snelweg met twintig procent en de lawaaihinder met een procent of vijftien, zo blijkt uit onderzoeken. De milieuorganisatie wenst een gezondheidskordon van 80 km/uur in en rond de vier grote steden, omdat daar verreweg de meeste mensen dichtbij een snelweg wonen, de luchtvervuiling daar het ergst is en het verkeer daar het snelst dreigt te groeien.
Bronnen: website Verkeer en Waterstaat, www.minvenw.nl, website EVO, www.evo.nl, website Milieudefensie, www.milieudefensie.nl