Redactie, 17 september 2003
Op prinsjesdag, 16 september 2003, zijn de begrotingen voor het jaar 2004 gepresenteerd. Geluidnieuws kijkt met een geluidsbril op naar de plannen.
De begroting van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft als motto ''Houwen voor bouwen''. De komende jaren staan voor het ministerie van Verkeer en Waterstaat in het teken van onderhoud van wegen, spoorwegen en vaarwegen en het terugdringen van de files op de Nederlandse wegen.
Maar ook reserveert het ministerie 330 miljoen euro om de geluidsoverlast en luchtverontreiniging op een innovatieve wijze aan te pakken. Een innovatieprogramma voor geluid is al gestart. Slimme toepassingen zijn onder meer stiller asfalt, stillere banden en de zogenaamde ’fluistertreinen’. In 2004 begint een innovatieprogramma voor luchtkwaliteit, dat moet bijdragen aan minder luchtvervuiling op onderdelen van de infrastructuur.
In haar toespraak over de begroting zegt Minister Karla Peijs hierover dat de onze infrastructuur steeds intensiever wordt benut. "De geluids- en milieueisen zijn door de jaren heen voortdurend aangescherpt. Die twee aspecten leggen natuurlijk een grote druk op de kwaliteit van de leefomgeving rond infrastructuur. Nu hebben we de komende jaren weinig geld. Bovendien blijkt keer op keer dat het maatschappelijk draagvlak voor zaken als ontsierende geluidsschermen heel klein is. Omwonenden willen dat vaak niet. Daarom moeten we zoeken naar andere en goedkopere oplossingen. Dat kan van alles zijn. De snelheidsbeperking van 80 kilometer per uur bij Overschie is een goed praktijkvoorbeeld. Die blijkt echt te helpen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Andere voorbeelden zijn stiller asfalt en de zogeheten fluistertrein. Daar doen we proeven mee."
De minister gaat verder: "Om dit soort oplossingen te ontwikkelen en geschikt te maken voor grootschalige toepassing, reserveer ik geld voor twee innovatieprogramma’s. Die ga ik samen met collega Dekker van VROM uitvoeren. Het gaat om 20 miljoen voor een innovatieprogramma luchtkwaliteit en 110 miljoen voor een innovatieprogramma geluid. Voor de uitvoering van het maatregelenpakket dat uit het geluidsprogramma komt, reserveer ik ook nog 200 miljoen. Daarmee moeten we de geluidsoverlast tot 2010 kunnen aanpakken."
Verder gaat het Ministerie door met het van aanleggen van spitsstroken.
Daartoe dient het plan Zichtbaar Slim Meetbaar (ZSM). In aansluiting op
de Spoedwet Wegverbreding ontwikkelde VenW vorig jaar het plan ZSM. De
uitvoering van deze projecten – 150 kilometer extra spitsstroken op de
belangrijkste knelpunten – zal volgens planning in 2006 worden afgerond. VenW
start binnenkort met ZSM 2. Hierin worden vanaf 2006 onder meer extra
spitsstroken aangelegd op de A1, A12, A20, A27 en A28.
Met het motto “van hindermacht naar ontwikkelkracht” stelt VROM vier beleidsprioriteiten:
De geluidssanering gaat door, maar er zijn onvoldoende middelen om de doelstellingen tijdig te halen. "De doelstelling daarvoor wordt nu pas in 2030 gehaald", aldus staatssecretaris Geel in zijn begrotingstoespraak. Om in 2030 in alle gebieden het omgevingslawaai op een acceptabel niveau te hebben, zijn in het NMP4 doelstellingen voor 2010 geformuleerd. Tot 2010 wordt negentig procent van de locaties met meer dan 65 dB(A) verkeerslawaai aan de gevel van de woning aangepakt en naar verwachting vijftig procent van de locaties met meer dan 60 dB(A). Voor spoorweglawaai geldt een soortgelijke aanpak. In de huidige begroting (VROM en V&W) is niet voorzien in voldoende middelen om de doelstellingen in 2010 te halen. VROM heeft in 2004 voor de sanering van geluid (weg en spoor) 43 miljoen euro op de begroting staan.VROM is hierbij van plan in 2004 op het budget voor de sanering van geluid (weg en spoor) 3 miljoen euro te bezuinigen, oplopend tot 6 miljoen euro in 2008.
Staatssecretaris Geel is blij dat de plannen voor de ZSM projecten wel rekening gaan houden met geluid. Hij zegt daarover: "Tegenover het verlagen van de subsidies voor de geluidssanering staat dat het kabinet een belangrijke beslissing heeft genomen rond een eventueel vervolg op de Spoedwet Wegverbreding. Als die er komt, worden bij wegverbredingen meteen geluidsmaatregelen genomen. Daar hoef ik voortaan dus niet meer over te onderhandelen, en dat is pure winst."
In Europees verband heeft de staatssecretaris ambitieuze plannen:
Geel: "Ook wil ik me in de EU inzetten voor maatregelen om het verkeer schoner
en stiller te maken. De huidige maatregelen, bij voorbeeld geluidsschermen,
komen te veel achteraf. Een aanpak aan de bron van de vervuiling is logischer,
efficiënter en dus goedkoper. Het gaat om de ontwikkeling van schonere en stille
motoren, de invoering van cruise control, schonere brandstoffen, stille banden
en fluisterasfalt. Daarbij is veel winst te halen, terwijl de meerkosten
relatief laag en soms zelfs nihil zijn. Een voorbeeld zijn autobanden. Het kost
letterlijk niets om die stiller te maken en toch gebeurt dat niet. Ik vind dat
eerlijk gezegd onbegrijpelijk, en ik ben dan ook van plan om het hier met
bandenindustrie over te hebben."
Bronnen: websites www.minvrom.nl en www.minvenw.nl