Cartoon Kjell 't Hoen: "He bedankt he... Niets te danken...."
Minister Dekker van VROM wil het afzagen van zes hectare van de Schinveldse Bossen voortzetten en daarvoor een NIMBY procedure volgen. (Klik hier voor een uitleg van het woord NIMBY). Het betreffende deel van de Schinveldse Bossen valt onder de gemeente Onderbanken.
Kern van het probleem is dat AWACS-vliegtuigen – radarvliegtuigen - van de NAVO vanaf de Duitse vliegbasis Geilenkirchen (vlakbij Nederlandse grens) tijdens opstijgen en dalen worden gehinderd door te hoge bomen. Om veilig op te kunnen stijgen over de hoge boomtoppen, zijn operationele maatregelen genomen, onder andere opstijgen met minder brandstof. De NAVO heeft deze veiligheidsproblemen al sinds 1994 aangekaart bij de Nederlandse overheid en dringt aan op actie. De ministeries van VROM en Defensie willen 6 hectare bomen in een bos van 38 hectare ‘aftoppen’ op 1 meter hoogte om zo te voldoen aan de NAVO-veiligheidseisen. Wanneer de bomen afgetopt zijn kunnen operationele vliegbeperkingen opgeheven worden. Effect zal zijn dat de vliegtuigen lager en zwaarder beladen over Nederlands grondgebied zullen vliegen. Hiertegen maken de omwonenden van de basis bezwaar. Zij zijn met een alternatief naar voren gekomen.
Cartoon Kjell 't Hoen: "He bedankt he... Niets te danken...."
Er zijn geen kansrijke alternatieven die snel een einde maken aan de huidige situatie voor de NAVO-vliegbasis Geilenkirchen. Dat schrijft minister Dekker (VROM) mede namens staatssecretaris Van der Knaap (Defensie) in een brief aan de Tweede Kamer. Vanuit het oogpunt van veiligheid en operationaliteit rond de basis wil de minister het afzagen van zes hectare van de Schinveldse Bossen voortzetten. Voor dit verlies zal in overleg met de regio elders zes hectare bos worden aangelegd.
Een alternatief voorstel presenteerde de gemeente Onderbanken aan de minister tijdens haar bezoek op 10 september 2003. Het voorstel is volgens de minister uitvoerig besproken met de gemeente, VROM en Defensie en aan de NAVO voorgelegd. De NAVO heeft vastgesteld dat het voorstel niet uitvoerbaar is binnen de eisen, die gelden voor de vliegbasis.
Daarnaast draagt het voorstel nauwelijks bij aan het terugdringen van de geluidshinder, kost het extra geld, neemt de uitvoering nog jaren in beslag en neemt de geluidshinder op Duits grondgebied toe. Bovendien blijft het óók in het voorstel van de gemeente Onderbanken nodig om een strook bomen af te zagen.
De minister zal dit aan de gemeente overbrengen. Ze zal de gemeente Onderbanken verzoeken vrijstelling van het bestemmingsplan te verlenen voor het afzagen van de bomen. Ze kan – zonder medewerking – niets anders dan de zogenoemde nimby-procedure (not in my backyard) voortzetten. Hiermee kan de minister de gemeentelijke bevoegdheden in de ruimtelijke ordening overnemen.
De VVD wil dat de minister zich zoveel mogelijk inzet om geluidsoverlast van AWACS-vliegtuigen te beperken. De VVD is daarnaast van mening dat alternatieven voor de NIMBY-procedure zorgvuldig moeten worden nagelopen, maar vindt wel dat als na een deugdelijk onderzoek blijkt dat alternatieven niet voorhanden zijn, het afzagen van de bomen onvermijdelijk is. Dit om te voldoen aan de veiligheidseisen van de NAVO.
De belangen van Nederlandse burgers worden ondergeschikt geacht aan het belang om NAVO-vliegtuigen zo gemakkelijk mogelijk te laten landen op vliegbasis Geilenkirchen, net over de Duitse grens, aldus de reactie van de Socialistische Partij op de brief van Minister Dekker. ’Het is onacceptabel dat de problemen van de NAVO-basis zwaarder wegen dan de geluidsoverlast die de vliegtuigen nu al jaren veroorzaken. Als je ook nog eens de bomen gaat kappen, vliegen die bejaarde AWACS-vliegtuigen nog lager over,’ zegt Jan de Wit (SP). "De SP gaat niet akkoord met de kap, er zijn voldoende alternatieven aangereikt die serieus moeten worden bekeken."
Veel te gemakkelijk stelt minister Dekker dat zij en haar voorganger gehoor hebben gegeven aan de motie-Timmermans die in juli 2002 werd aangenomen. Daarin werd helder gesteld dat nog lang niet alle alternatieven voor het aftoppen van de bomen in Onderbanken waren onderzocht. De gemeente Onderbanken is recentelijk zelfs met een alternatief gekomen. Volgens de minister is deze brief met de gemeente Onderbanken en de NAVO besproken. De Wit van de SP stelt echter: "Dit alternatief heeft de minister niet besproken met de gemeente Onderbanken en ook niet met de Duitse gemeente Geilenkirchen waar de AWACS-vliegbasis gelegen is. Bestuurlijk overleg is uitgebleven en daarom kan er van een bestuurlijke impasse geen sprake zijn. De minister verzint dus argumenten om haar beslissing te staven, in plaats van op basis van argumenten tot een beslissing te komen."
Op korte termijn wordt het overleg met de minister voortgezet in de Tweede Kamer. De SP zal er dan op aan dringen dat de minister alsnog gaat praten met de betrokken Nederlandse en Duitse gemeenten. Tevens stelt de SP voor om de beslissing over het kappen van de bomen uit te stellen tot de beslissing die de NAVO neemt over het vervangen van de motoren in februari 2004. Al jaren staat het vervangen van de motoren van de bejaarde vliegtuigen op een prioriteitenlijstje. Over een paar maanden weten we of de motoren vervangen zullen worden. Nieuwe motoren zijn een oplossing voor het huidige probleem, omdat ze minder geluidsoverlast veroorzaken en ook krachtiger kunnen stijgen waardoor het kappen van de bomen niet nodig is.
Bron: website Ministerie van VROM, www.minvrom.nl, website SP, www.sp.nl