Belgische overheid, oktober 2003
Hoe tevreden is de Belg over zijn leef- en woonomstandigheden ?
Men zegt wel eens dat de mensen altijd klagen, maar uit een grote bevraging van de ganse bevolking blijkt dat er toch een pak méér Belgen tevreden dan ontevreden zijn over de aspecten netheid en uitzicht van de gebouwen in de buurt. Iets minder is de modale Belg te spreken over de luchtkwaliteit en de rust, maar ook voor deze twee aspecten ligt het aantal enthousiaste huishoudens hoger dan het aantal misnoegde huishoudens. Vlamingen zijn doorgaans tevredener dan Walen, die op hun beurt de Brusselaars achter zich laten. Dit zijn enkele van de conclusies die men kan trekken na een vergelijking van de resultaten van de Algemene socio-economische enquête, die in oktober 2001 gehouden werd door het Nationaal Instituut voor de Statistiek.
Over de aanwezigheid van rust zijn de Belgen verhoudingsgewijs het minst tevreden. 30% is er wel erg mee opgezet, 47% vindt ze aanvaardbaar en 23% zegt dat er onvoldoende rust is. (In Nederland heeft 43% van de bevolking last van geluid, redactie)
Inwoners van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn doorgaans het minst enthousiast. Vooral de aspecten rust en kwaliteit van de lucht zijn er problematisch. 35% van de Brusselse huishoudens lijdt onder lawaai en geluidsoverlast, terwijl 30% een onvoldoende geeft voor luchtkwaliteit.
De landelijke tevredenheidsindex op het gebied van rust in de buurt bedraagt 107,2. Dat wil zeggen dat er iets meer huishoudens erg tevreden zijn over de rust in de buurt dan er huishoudens zijn die klagen over geluidsoverlast. 30 op 100 huishoudens zijn erg tevreden over het niveau van rust, 47 op 100 vinden de toestand bevredigend en 23 op 100 verklaren last te hebben van lawaai of geluidshinder in de buurt.
Opnieuw is de subjectieve tevredenheid het grootst in de Duitstalige gemeenschap en het kleinst in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, en gaat Vlaanderen Wallonië vooraf. In het Duitstalig landsgedeelte klagen 16 op 100 huishoudens over lawaai in de buurt, in Vlaanderen 20 op 100, in Wallonië 25 op 100 en in de 19 gemeenten van Brussel 35 op 100. Daarentegen zijn 17 op 100 Brusselse, 29 op 100 Waalse, 33 op 100 Vlaamse en 46 op 100 huishoudens in het Duitse taalgebied erg tevreden over de geboden rust.
De tevredenheid van de Belgen inzake rust is duidelijk kleiner dan die inzake het uitzicht van de gebouwen, de netheid van de buurt en de luchtkwaliteit. België is een klein landje met een grote bevolkingsdichtheid, vol verkeerswegen. Daarnaast bestaan er nog een boel andere potentiële bronnen van lawaai en geluidsoverlast.
Dat lawaai een groot probleem is, werd eerder al aangetoond in een grootscheeps onderzoek van het Huishoudpanel van de Europese Unie. Uit dat onderzoek bleek onder meer dat lawaai zelfs de voornaamste oorzaak is van ontevredenheid over de woonomstandigheden.
Uiteraard is de aanwezigheid van rust niet gelijk verdeeld over het land. Een blik op de kaart leert dat de bewoners van de Ardennen, de Oostkantons, de Voerstreek, de Noorderkempen, Noord- en Zuid-Limburg, een deel van de Vlaamse Ardennen en het Hageland en het grootste deel van West-Vlaanderen over het algemeen tevreden zijn over de mate van rust in hun woonomgeving. De subjectieve ontevredenheid situeert zich vooral in stedelijke of verstedelijkte gebieden.
In de kleine gemeente Herstappe is de tevredenheid verhoudingsgewijs het grootst. De tevredenheidsindex bedraagt er 172,7. Maar omdat deze piepkleine gemeente slechts 83 inwoners telt zijn de cijfers statistisch minder significant. Ook in andere landelijke gemeenten is de subjectieve tevredenheid over de rust in de buurt groot: Stoumont (163,9), Daverdisse (157,2), Lo-Reninge (157,1), Herbeumont (156,0), Erezée (155,9), Rendeux, Attert, Manhay, Fauvillers, Vresse-sur-Semois en Bertogne.
De gemeenten waar men globaal gezien het vaakst verklaart te lijden te hebben over de geluidshinder bevinden zich, met uitzondering van Sint-Joost-ten-Node (53,6), bijna allemaal in de buurt van vliegvelden; Saint-Georges-sur-Meuse (39,8), Machelen (51,7), Steenokkerzeel (61,4), en Verlaine (62,4). Sommige van deze gemeenten liggen bovendien aan een drukke verkeersader.
In 78 van de 589 gemeenten ligt de tevredenheidsindex beneden de 100, wat betekent dat er méér ontevreden dan tevreden huishoudens zijn. Steden als Aalst, Namen, Nijvel en Mortsel halen nog net de kaap van 100. De grootsteden zitten er allemaal ruim onder. Gent, met een tevredenheidsindex van 91,5, kan de schade nog wat beperken, maar in Antwerpen (87,0), Brussel (81,6), Charleroi (72,1) en Luik (76,8) is de subjectieve ontevredenheid over lawaai en geluidshinder duidelijk groot. In Charleroi verklaren 41 huishoudens op 100 te kampen te hebben met geluidshinder, in Luik 38 op 100, in Brussel 33 op 100, in Antwerpen 31 op 100 en in Gent vinden 29 huishoudens op 100 dat het met de rust in hun buurt slecht gesteld is.
Alle paardenkoetsen ten spijt ligt de tevredenheid ook in Brugge vrij hoog. Met 114,4 ligt ze ook boven het landelijk gemiddelde van 107,2. De cijfers hebben wel betrekking op het ganse grondgebied van Brugge; de cijfers voor de binnenstad zullen pas onderzocht kunnen worden als de gegevens per wijk gereed zijn (a).
14% van de huishoudens in alleenstaande woningen vindt dat er onvoldoende rust in hun buurt is; bij bewoners van halfopen woningen is dat 20%, bij huishoudens in rijwoningen 29% en mensen in appartementen zijn in 31% van de gevallen ontevreden. Bij de huishoudens die wél tevreden zijn over de mate van rust zien we een omgekeerd beeld, zij het dat appartementsbewoners dit keer gemiddeld iets tevredener zijn dan huishoudens die in rijwoningen leven. 45% van de huishoudens uit alleenstaande woningen laat zich erg positief uit over de geboden rust, tegen 31% bij de halfopen woningen, 19,9% van de bewoners van rijwoningen en 20,2% van de appartementsbewoners.
Bron: http://www.statbel.fgov.be/press, ingekort, bekijk hier de uitgebreide statistieken: http://www.statbel.fgov.be/census/localres05d_nl.asp