door de redactie, 14 oktober 2001
Het Europese Hof voor de Rechten van de mens heeft bepaald dat het nachtelijke vliegverkeer rond het Londense vliegveld Heathrow een schending van de mensenrechten veroorzaakt. Het Hof oordeelt dat er door de uitbreiding van het aantal nachtvluchten in 1993 op Heathrow sprake is van overtreding van artikel 8 van de Conventie voor Mensenrechten. Dit artikel beschermt ieders recht op huiselijke rust en respect voor privé- en gezinsleven. Naar het oordeel van het Hof heeft de Britse overheid de belangen van de omwonenden onvoldoende gewogen. Aanleiding voor de omwonenden om glazen champagne te heffen.
Het Hof oordeelt dat de Britse regering nachtvluchten tussen 23:30 en 6:00 uur moet verminderen. Het betreft echter geen bindende uitspraak. Wel moet de Britse regering bekijken of er in de nachtelijke uren nog wel vliegtuigen mogen landen en opstijgen. De regering is weliswaar niet de eigenaar van het vliegveld, maar ze heeft wel de plicht een eerlijke afweging te maken tussen het belang van de luchthaven voor de economie, en het recht van omwonenden op een goede nachtrust. De Britse overheid is hierbij in gebreke gebleven, aldus het Hof.
De luchtvaart industrie heeft weinig sympathie voor de groep ClearSkies, die campagne heeft gevoerd tegen de nachtelijke geluidshinder boven hun huizen. De actiegroep verwacht dat deze uitspraak gevolgen heeft voor soortgelijke situaties in Europa.
De acht mensen die het proces hadden aangespannen, kregen van het hof elk 4.000 pond toegewezen. Ook moet de luchthaven de gemaakte juridische kosten vergoeden.
Het wachten is nu op de acties van de Britse regering. Het Engelse ministerie van Transport is de uitspraak aan het bestuderen en zal geen onmiddellijke veranderingen in het aantal nachtvluchten voorschrijven.
De Londens Kamer van Koophandel levert kritiek op de uitspraak. De Kamer meent dat de luchtvaartindustrie onterecht hard wordt getroffen, en dat juist in een periode van grote kwetsbaarheid.
Volgens Milieudefenisie betekent dit vonnis voor Nederland, dat minister Netelenbos, wil ze juridische procedures voorkomen, de nachtnorm voor Schiphol uit de ontwerpwet Luchtvaart zal moeten herzien. Aanstaande maandag behandelt de Tweede Kamer dit wetsvoorstel.
De luchthaven Schiphol heeft iets meer nachtvluchten dan Heathrow Airport. In 1999 waren er tussen 23.00 en 6.00 uur op Schiphol 14.702 nachtvluchten. Op Heathrow vonden in datzelfde jaar 14.596 nachtvluchten plaats. De piekniveau's van 80 tot 90 decibel die rond Heathrow worden gemeten, komen rond Schiphol ook voor.
De eventuele extra toegevoegde economische waarde van nachtvluchten op Schiphol is volgens Milieudefensie nooit aangetoond. De schadelijke effecten van nachtvluchten op nachtrust en gezondheid zijn al wel wetenschappelijk in kaart gebracht. Milieudefensie verwacht dat de Tweede Kamer nu een onderzoek van Netelenbos zal verlangen dat de economische waarde van nachtvluchten kwantificeert. In afwachting van dit onderzoek dient minister Netelenbos de nachtelijke geluidsnormen voor Schiphol aanzienlijk aan te scherpen.
Bronnen: The Associated Press (met dank aan M. van den Berg), Persbericht Milieudefensie 3 oktober, Metro 3 oktober