Zondag 27 mei zond de VPRO de laatste aflevering van het programma “Reiziger in muziek” uit. Bij zijn afscheid werd aan Han Reiziger de vraag gesteld of er op de wereld iets mooiers bestaat dan muziek. Zonder enige bedenking antwoordde Han ontkennend. Muziek is een vorm van geluid die tot de meest indrukwekkende en bevrijdende kunstuitingen behoort. Hoever je op de wereld ook de woestijn, het regenwoud of de stadsjungle intrekt op zoek naar onbekende culturen en gemeenschappen, altijd stuit je weer op mensen die muziek maken. Mensen die met zang, alleen of met anderen, a capella of begeleid met de wonderlijkste geluidbronnen, hun hart luchten. En altijd klinkt ons hun hartekreet “als muziek in de oren”. In tegenstelling tot lawaai is muziek gewenst geluid. En eigenlijk is er niets mooiers op de wereld dan te krijgen wat je wenst. Muziek horen en vooral ook muziek maken zet ons even buiten de realiteit, brengt ons in kontakt met oerkrachten in onszelf, en brengt ons in kontakt met elkaar. In onze westerse samenleving is er allang geen eigen inspanning meer nodig om muziek te horen. Elk denkbaar wijsje zweeft in MP3 formaat op het web en overal staan radio´s en CD-spelers; op straat en in de trein worden we omringd door walkmen. Muziek: het mooiste wat er is, beschikbaar met een druk op de knop. Vergelijk die overdaad eens met een andere kunstvorm zoals bijvoorbeeld beeldhouwkunst. Hoeveel beelden komen we op straat, thuis en in de supermarkt tegen ? Bedroevend weinig ! Maar muziek is overal, daar hoeven we niets van te missen. Nu zijn “ horen” en “ luisteren” twee nauwverwante maar toch zeer verschillende begrippen. Luisteren naar muziek doen we eigenlijk maar weinig. Maar we horen wel bijna altijd muziek. Is het niet uit onze eigen surround-installatie, die zichzelf - o luxe - automatisch ingeschakeld heeft bij het betreden van de kamer, dan is het wel uit die van de buren, van de supermarkt-franchiser of van het nabijgelegen buurthuis. Zo wordt “ het mooiste wat er is ” langzaam een plaag. De oplossing is simpel: niet horen maar luisteren. Door iets meer kritiek in onze oren in te bouwen zullen we snel tot de conclusie komen dat er erg veel overbodige muziek om ons heen is. Dat de overdaad schaadt. En dat de oplossing voor de hand ligt: met dezelfde knop waarmee we de muziek hebben aangeschakeld, kunnen we hem immers ook weer uitschakelen. Alleen zo houden we de muziek over waar we écht naar willen luisteren. En dát is het mooiste wat er is.

© 2001 Rottumeroor. Overname alleen toegestaan met toestemming van Rottumeroor.